Aktualności

„Dzieje Teatru Narodowego” – wydawnictwo jubileuszowe

14/11/2015

14 listopada odbyła się premiera Dziejów Teatru Narodowego przygotowanych z okazji jubileuszu 250-lecia Sceny Narodowej.

Wydawnictwo jubileuszowe „Dzieje Teatru Narodowego” – wieczór promocyjny. Fot. Tomasz Urbanek / East News

„Teatr Narodowy nie doczekał się do tej pory całościowego opisu swoich dziejów. Wszystkie dotychczas poświęcone mu książki miały charakter fragmentaryczny i niepełny” – mówi Tomasz Kubikowski, kierownik literacki  Teatru i redaktor serii. – „Przygotowywane przez nas wydawnictwo jest pierwszym kompleksowym zapisem historii Sceny Narodowej. Książki te przynoszą rewelacyjne ustalenia, zmieniające potoczne wyobrażenia na temat kształtu Sceny Narodowej w różnych czasach” .  Bogato ilustrowane, siedmiotomowe wydawnictwo sumuje dokonania trzech pokoleń badaczy.

O serii książek wydanej z okazji 250-lecia Teatru Narodowego opowiadali w Strefie Kultury RDC jej redaktorzy naukowi – Magdalena Raszewska i Tomasz Kubikowski (posłuchaj: „Prawie dwa i pół tysiąca stron o polskim teatrze...” → ).

Zbigniew Raszewski
Bogusławski / tom 1

Zbigniew Raszewski
Bogusławski / tom 2

Bogusławski Zbigniewa Raszewskiego to klasyczna pozycja polskiej historiografii teatralnej. Dwutomową opowieść o życiu i dokonaniach „ojca sceny narodowej” – zarazem portret kultury polskiej czasu rozbiorów – w nowym wydaniu poprzedzono wstępem Patryka Kenckiego, opisującym początki Teatru. I tom monografii zamknęły wydarzenia insurekcji kościuszkowskiej. II tom to dzieje działalności Bogusławskiego pod zaborami – lata aktorskich triumfów i zmagań z nieprzychylną krytyką – słynnymi Iksami. Książkę uzupełniono posłowiem Magdaleny Raszewskiej, komentującym monografię z punktu widzenia dzisiejszej wiedzy o Bogusławskim.

Halina Waszkiel
Trudne lata. Teatr warszawski 1815–1868

Trudne lata Haliny Waszkiel to pierwsza monografia najmniej znanego okresu dziejów Teatru Narodowego – czasów, w których musiał odnaleźć się po upadku państwa, stracił swą nazwę, zyskał nowy budynek, próbował działać w warunkach policyjnego terroru, wspierać powstanie i przetrwać jego upadek. W najtrudniejszych warunkach pozostawał „teatrem narodowym” – miejscem, gdzie naród mógł przyglądać się sam sobie. Książka – laureatka nagrody Teatralna Książka Roku 2015, przyznawanej przez Polski Ośrodek Międzynarodowego Instytutu Teatralnego; nominowana do nagrody Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych jako najlepsza teatralna książka roku 2015.

Józef Szczublewski
Wielki i smutny teatr warszawski 1868–1880

Wielki i smutny teatr warszawski Józefa Szczublewskiego to również wznowienie klasycznego dzieła polskiej historiografii teatralnej. Świetna literacko książka portretuje szczególny moment dziejów Teatrów Warszawskich – szczyt „epoki gwiazd” – aktorskie kariery, upadki i intrygi. Na afiszu błyszczały wtedy dwa nazwiska: Heleny Modrzejewskiej i Alojzego Żółkowskiego. W posłowiu Agnieszka Wanicka komentuje monografię z perspektywy dzisiejszej wiedzy.

Maria Olga Bieńka
Od zenitu do zmierzchu.
Teatr warszawski 1880–1919

Od zenitu do zmierzchu Marii Olgi Bieńki to dzieje Zespołu Dramatu Teatrów Warszawskich przełomu XIX i XX wieku. W wyniszczonym zaborczym uciskiem mieście coraz trudniej było utrzymać ich poziom. Kronika artystycznych dokonań i porażek przeplata się więc z opisami malowniczych afer i nieustannych prób reformy martwiejącej instytucji. Ten rozdział dziejów teatru zamyka pożar gmachu w roku 1919.

Wojciech Dudzik
W poszukiwaniu stylu. Teatr Narodowy 1924–1939

W poszukiwaniu stylu Wojciecha Dudzika to barwny opis funkcjonowania Teatru Narodowego w międzywojniu. Teatr nieustannie mierzył się wtedy z kryzysami artystycznymi i ekonomicznymi. Autor omawia perypetie związane z otwarciem odnowionej instytucji, dyskusje dotyczące jej programu i zmagania kolejnych – ośmiu w ciągu piętnastu lat – dyrektorów pierwszej sceny w kraju. Przypomina o zapomnianych, lecz wybitnych premierach. Książka nominowana do nagrody Polskiego Towarzystwa Badań Teatralnych jako najlepsza teatralna książka roku 2015.

Magdalena Raszewska
Teatr Narodowy 1949–2004

Teatr Narodowy 1949–2004 Magdaleny Raszewskiej to powojenna historia sztandarowej sceny kraju – ze wszystkimi uwikłaniami, narzucanymi rolami i funkcjami. Monografię uzupełnia antologia dokumentów konstytuujących Scenę Narodową oraz indeksy i zestawienia (m.in. repertuar, zespół artystyczny, sceny Teatru Narodowego w latach 1949–2004). Książka przygotowana na 240-lecie Teatru – laureatka nagrody Teatralna Książka Roku 2005, przyznanej przez Polski Ośrodek Międzynarodowego Instytutu Teatralnego.